Zestiende eeuw: Boekdrukkunst

Wanneer werd de boekdrukkunst uitgevonden en door wie?

De boekdrukkunst werd rond 1455 uitgevonden door Johannes Gutenberg in Mainz. In Nederland werd er jarenlang gedacht dat Laurens Janszoon Coster de uitvinder van de boekdrukkunst was, maar dit bleek alleen maar een romantisch verzinsel te zijn. Gutenberg ontdekte hoe je uit losse loden letters een tekst kon zetten. Als je eenmaal de letters had, kon je snel een nieuwe pagina maken, van al die letters. En na het drukken kon je dezelfde letters opnieuw gebruiken.

Hoe werkten de eerste drukpersen?

Het drukken werd meteen groots gestart met het drukken van de bijbel. Verder maakte men vooral herdrukken van populaire oude teksten, zoals Karel en de Elegast, maar steeds meer gingen drukkers zich gedragen als uitgevers. Ze verzamelden bijvoorbeeld gedichten en liedjes, en ze lieten nieuwe teksten schrijven en oude teksten herschrijven. Een paar bekende teksten die in de begintijd van de boekdrukkunst zijn gedrukt zijn: ‘de Elckerlijc’ en ‘Mariken van Nieumeghen’. Boeken konden veel sneller geproduceerd worden. Je had vroeger maanden nodig om één boek over te schrijven. Nu kon je in dezelfde tijd honderden exemplaren drukken.

Wat voor boeken werden als eerste gedrukt?

Het duurde bijna twintig jaar voordat in 1473 het eerste boek in Nederland werd gedrukt. Gutenberg was toen al jaren dood. De eerste teksten waren in het Latijn, maar al snel werd er ook een Nederlandse tekst gedrukt, dit was ook weer de bijbel.

Wat voor Nederlandse boeken of verhalen werden als eerste gedrukt?

Overal in Nederland werden rederijkerskamers opgericht. Dat waren verenigingen van mensen die van literatuur hielden en met elkaar hadden afgesproken om ongeveer een keer per maand allemaal een gedicht te schrijven over een opgegeven onderwerp. De rederijkers hielden ook vaak wedstrijden, waarbij mooie prijzen te winnen waren voor de mensen met de mooiste gedichten of verhalen.

Waarom was de uitvinding van de boekdrukkunst zo belangrijk?

Het is voor de rederijkers erg belangrijk geweest dat er een boekdrukkunst ontstond, ze konden zo veel makkelijker en sneller hun teksten verspreiden door het te drukken, in plaats van het 100 keer over te schrijven.

Wie waren de rederijkers?

Rederijkers speelden in veel steden een belangrijke rol bij feesten en plechtige gebeurtenissen. Bij processies bijvoorbeeld, wanneer een groot deel van de bevolking door de stad trok om te bidden.

Wat voor rol speelde de uitvinding van de boekdrukkunst in de godsdienst?

Het duurde nog bijna twintig jaar voordat in 1473 het eerste boek in de Nederlanden werd gedrukt; Gutenberg was toen al jaren dood. De eerste teksten waren in het Latijn, maar al gauw werd er ook een Nederlandse tekst gedrukt, ook nu weer de bijbel. Twee Delftse drukkers, Jacob Jacobszoon van der Meer en Mauricius Yemantszoon, waagden zich eraan en op 10 januari 1477 verscheen de Delftse Bijbel (die trouwens alleen het Oude Testament bevatte).

Welke stijl gebruikte Anna Bijns in haar gedichten om haar ideeën bekend te maken?

bewust provocerend

Denk je dat je de mogelijkheden van het internet tegenwoordig zou kunnen vergelijken met die van de boekdrukkunst in de 18^e eeuw.

Ja, want je verspreid het via internet over de hele wereld.